«

»

feb 08 2014

Bericht afdrukken

Staat de menselijke evolutie stil?



Evolutie

Helaas zijn er toch nog veel mensen die om o.a. religieuze redenen niet willen of kunnen accepteren dat de huidige mens is ontstaan uit evolutie en niet uit schepping. En als dit al niet zo was dan is de evolutie wel onze toekomst.

Maar, zullen een aantal van genoemde mensen tegenwerpen... waarom evolueert de mens dan niet meer? Het meest eenvoudige antwoord is dat evolutie, op een aantal flinke spurten na, geen kwestie is van jaren, zelfs geen eeuwen en zelfs niet van millennia. Het is een proces waar honderdduizenden jaren overheen gaan. Soms wel zo veel als miljoenen. Evolutie in mensen, maar ook dieren en planten, is niet iets wat wij als enkele en zelfs niet als honderden generatie bewust zullen zien en meemaken. Toch staat de evolutie van de mens, ons daartoe beperkende, niet stil!

Hieronder noem ik een aantal 'recentere' evoluties in mensen die ons misschien zijn ontgaan, en evoluties die ons vermoedelijk over tijd nog staan te wachten, en kort samengevat waarom deze evoluties plaatsvonden en vinden.

Het vermogen om melk en melkproducten te verdragen:

De enige lactose, ook wel melksuiker genoemd en hetgeen een suiker is die voorkomt in de melk van alle zoogdieren, die bijna alle mensen verdragen is die in moedermelk. Maar dan ook slechts tot een bepaalde leeftijd. Na de baby periode pas het gen dat lactose verdraagt in moedermelk zichzelf uit. Toch zijn heel veel mensen sinds 'kort' instaat melk dan wel lactose in melk van andere zoogdieren, zoals koeien, te verdragen. Want u zou het misschien niet zeggen, maar ons vermogen om melk en melkproducten van o.a. koeien te verdragen is niet zo heel oud. Het is nog maar zo'n 10.000 jaar geleden dat de mens het vermogen kreeg om lactose te verdragen. En dan vooral op het Europese continent. In andere delen van de wereld, waaronder Afrika en met name Azië, is het vermogen om lactose te verdragen nog veel minder wijdverbreid. Dit heeft vooral te maken met het feit dat het houden van dieren zoals koeien een Europese bezigheid was. Door natuurlijke selectie zijn Europeanen lactose gaan verdragen en is het zelfs een belangrijk onderdeel van ons dieet geworden die ons zo groot en zo sterk heeft gemaakt. Dat is ook de reden dat Europeanen, of de afstammelingen daarvan, gemiddeld veel groter worden dan Afrikanen maar met name Aziaten.

We zijn als mens vele malen groter, sterker en gezonder te geworden:

Een hele recente ontwikkeling is dat de mens veel groter, sterker en gezonder zijn geworden. Nu zat daar al enige progressie in, maar de laatste 200 jaar hebben wij een hele snelle groeispurt meegemaakt. We zijn sindsdien namelijk gemiddeld genomen 10 centimeter groter, flink veel sterker en beslist heel veel gezonder geworden. Dit heeft vooral te maken met het feit dat wij de beschikking hebben gekregen over voedsel, en dan met name vlees, op een regelmatige basis. Voordien moesten wij vooral jagen en was het maar de vraag of wij met een prooi thuis zouden komen. Anderzijds moesten wij heel veel noeste arbeid doen op het land en in de keuken voordat ons voedsel ook echt te consumeren was. Dat veranderde langzaam maar zeker, maar nog geen 150 jaar geleden was het maar de vraag of wij überhaupt iets eetbaars op tafel konden zetten. Sinds zo ongeveer de laatste 100 tot 150 jaar zijn de taken wat beter verdeeld en helpen moderne technieken, de zogenaamde industriële revolutie, ons om niet alleen het voedsel beter en makkelijker te kunnen verbouwen, maar ook beter te kunnen verwerken en bereiden. En is het voedsel onder andere door vruchten en groente te veredelen, te kruizen, middels gen-technieken te verbeteren en voedzamer te maken en de toepassing van kunstmest en bestrijdingsmiddelen, veel gezonder geworden. Wij zijn nu instaat om voedsel sneller te laten groeien en in grotere hoeveelheden op minder landoppervlakte. Ons voedsel, zelfs en met name het dierlijke voedsel zoals vlees, eieren, vis, melkproducten maar ook groente en fruit zijn vele honderden zo niet duizenden keren meer voedzamer, schoner, beter te verteren en gezonder geworden dan nog maar 150 jaar geleden. Onze levensverwachting is daardoor vele malen toegenomen. Wij worden gemiddeld ouder, groter, sterker en gezonder.

Ons brein is kleiner geworden en zal in de toekomst nog kleiner worden:

Een misschien wat verbazend feit is dat de omvang van onze hersenen in de laatste 30.000 jaar, en evolutionair is dat slechts een hele korte periode, kleiner is geworden. En in de toekomst vermoedelijk zal blijven krimpen. Onze hersenen zijn gekrompen van gemiddeld 1.500 naar 1.350 kubieke centimeters volume. Dit terwijl onze hersenen eerder in de evolutie steeds groter werd. Dat was destijds het gevolg van het feit dat wij bijvoorbeeld meer vlees, de mens is vrijwel zeker nooit vegetarisch geweest zoals sommige mensen beweren, aan ons dieet toevoegde. Door het toenemende volume van onze hersenen werden we ook slimmer. En dat was weer de aanzet tot alles waar wij vandaag aan luxe en moderniteit kennen. Nu blijkt dat het volume van onze hersenen weer langzaam maar zeker afneemt. En nee, dat maakt ons niet gemiddeld dommer, alhoewel je daar soms zo je twijfels bij kunt hebben. We blijven net zo slim en worden alleen maar slimmer. Dat heeft wederom met onze voeding te maken. Wij krijgen door de ontwikkelingen die ik ook besprak onder het vorige kopje meer voedingsstoffen binnen. En aangezien onze voeding zich blijft verbeteren en ontwikkelen betrekken wij ook eenvoudiger en beter voedingsstoffen die onze hersenen kunnen gebruiken. Daardoor wordt ons brein steeds efficiënter. Er is dus simpelweg minder volume aan hersenen nodig om onze intelligentie op peil te houden en zelfs toe te laten nemen. Dus doet zich een andere natuurlijke selectie voor. Namelijk dat schrappen wat we niet nodig hebben. Bijvoorbeeld een stel oversized hersenen als we het ook met een veel kleiner brein afkunnen. En onze hersenen is zeker niet het enige dat evolutie in ons aan het downsizen is!

Er is ook sprake van een zekere mate van 'omgekeerde' evolutie:

Ik plaats 'omgekeerde' doelbewust tussen aanhalingstekens omdat dit niet helemaal correct is. Ik bedoel daarmee vooral het feit dat de evolutie bepaalde eigenschappen aan het wegzuiveren is omdat we deze niet of minder nodig hebben. Ik noemde het formaat van onze hersenen al. Daarbij hebben wij ook eigenschappen en zelfs organen die wij kenmerken als rudimentair. Ofwel in het heel kort 'overbodig'. Hieronder nog een wat van de 'downsize' voorbeelden:

Onze tenen verdwijnen langzaam:

Langzaam maar zeker worden onze kleine tenen steeds kleiner. de eenvoudige reden is dat wij het rechtop lopen steeds beter onder de knie hebben. Hetgeen op zichzelf al een voorbeeld van voortgaande menselijke evolutie is. Met name onze kleinere tenen worden zo langzaam maar zeker relatief nutteloos. Onze grote teen, hetgeen in ver voorgaande tijden feitelijk een duim was zoals dit bij apen het geval is, heeft zich door de honderdduizenden jaren heen steeds meer ontwikkeld tot een teen. Deze duim, thans grote teen, heeft een flinke ontwikkeling meegemaakt en is vele malen breder, groter en sterker geworden. Daardoor worden onze kleinere tenen steeds meer overbodig. Over vele honderdduizenden jaren na nu zullen deze op den duur helemaal verdwijnen en zal onze grote teen zich nog verder ontwikkelen. Vermoedelijk, maar de evolutie is erg eigenzinnig dus zekerheid hebben wij niet, zal de grote teen integreren met het weefsel en de spieren van de kleine tenen en het gehele uiteinde van de voet. We zullen dus waarschijnlijk een soort van flexibele brede punt over vrijwel de gehele breedte van onze voet krijgen die over de gehele breedte behoorlijk bewegelijk is omdat deze punt de spieren en het weefsel die nu gebruikt worden door onze kleinere tenen zal gaan gebruiken om het balanceren makkelijker te maken. Inderdaad, dat klink nu misschien wat creepy.

Onze spierkracht en omvang van de spieren neemt af:

Dit moet u zien in het verlengde van het eerder gestelde. Wat wij niet nodig hebben of minder gebruiken zal kleiner worden. En wat wij tegenwoordig, en in de toekomst nog veel minder, gebruiken zijn onze spieren. Van een diersoort die het moest hebben van jagen en noeste arbeid zijn wij een volk geworden dat steeds meer gaat vertrouwen op werktuigen, robots en automatisering. De mens is steeds minder nodig om heel veel zaken voor elkaar te krijgen. Denkt u maar eens over het feit dat wij tegenwoordig robots inzetten om robots te vervaardigen. Wij zijn ook van een volk dat zich vooral lopend en renend voortbewoog een volk geworden dat ons voortbeweegt via gemotoriseerde transportmiddelen. U kunt vast zelf de vele zaken bedenken waarvoor wij in vroegere tijden spierkracht gebruikten maar nu niet meer. En het einde is nog lang niet in zicht. In de toekomst zullen we steeds minder spierkracht in ons dagelijkse leven nodig hebben. En dat is reden genoeg waarom de evolutie ook onze spieren zal gaan downsizen.

De mens zal langzaam maar zeker volledig kaal worden:

Deze lijkt me aardig voor zichzelf te spreken. In den beginne, als we dan toch een beetje bijbels taalgebruik toepassen, hadden we geen kleding. Daarom waren de eerste mensachtige over het gehele lichaam zwaar behaard. Ook was het klimaat, zeker zo rond het ontstaan van de eerste moderne mensachtige, erg ruig en flink veel kouder dan tegenwoordig. Het klimaat heeft zich sindsdien behoorlijk verbeterd, de uitzonderingen zoals de polen daar gelaten, en behoorlijk gestabiliseerd. Bovendien zijn wij kleding gaan dragen. We hebben tegenwoordig zelfs een Roy Donders met zijn huispakken. Nou, als dat geen vooruitgang is... Kortom, het haar op ons lichaam begint meer en meer overbodig te worden. En dat zal alleen maar toenemen omdat ons klimaat langzaam maar zeker, wat pieken en dalen daargelaten, richting een subtropisch klimaat beweegt. Iets wat overigens niets te maken heeft met het vermeende 'opwarmen van de aarde door menselijk toedoen' want dat is politiek ideologische lariekoek van de bovenste plank.

In de toekomst zullen wij minder tanden en met name kiezen hebben:

Het interessante is dat het aantal kiezen dat wij hebben al vele tientallen zo niet honderden jaren minder aan het worden is. Denkt u maar eens aan uw 'verstandskiezen'. Deze zijn inmiddels volledig overbodig en de kans dat deze opspelen zodra ze uit de kaak groeien is aanzienlijk. Reden genoeg om deze te laten verwijderen omdat ze andere tanden en de kaak kunnen beschadigen, de boel ontstoken kan raken en het doorkomen van deze kiezen mede daarom erg pijnlijk kan zijn. De meest vermoedelijke reden daarvoor is dat wij, in een veel eerder stadium van onze ontwikkeling, deze kiezen nodig hadden om onder andere harde plantenvezels en stukken ongekookt en gebakken vlees te kauwen. Met de ontwikkelingen op voedselgebied zijn deze eigenschappen overbodig geworden. Dat is de reden waarom onze kaken steeds kleiner worden. Net als met name de onderzijde van onze schedel overigens. En ik een kleiner kaak en schedel passen simpelweg minder kiezen. Deze ontwikkeling zet zich in de toekomst zeer waarschijnlijk voort. Dus is de verwachting dat meer met name kiezen, maar mogelijk ook tanden, eraan zullen moeten geloven. Ze zijn simpelweg niet meer nodig om ons voedsel te verwerken. Dus worden ze eenvoudigweg geschrapt.

Rassen zullen langzaam maar zeker verdwijnen:

Er zijn mensen die, met name om politiek ideologische dan wel politiek correcte redenen, beweren dat er niet zoiets als rassen zouden bestaan. Dit is wetenschappelijk gezien pertinente onzin. Rassen bestaan wel degelijk en de rassen verschillen qua fysieke, mentale en intellectuele eigenschappen flink van elkaar. Toch kunnen ook de politiek correcte propagandisten gerust zijn. Want door ons vermogen lange afstanden te reizen en mede daardoor interraciaal voort te planten zullen de raciale verschillen langzaam maar zeker nog verder afnemen dan al reeds het geval is. Uiteindelijk, maar daarvoor is er evolutionair nog een hele lange weg te gaan, zullen de meeste rassen samensmelten tot één groot wereldras. Blank, zwart, geel, rood en wat voor schakeringen qua huidskleuren er nog meer bestaan zullen uiteindelijk opgaan in een redelijk gelijkmatige kleur. Een kleur die overigens nog heel veel schakeringen zal kennen omdat iedereen zo zijn eigen raciale achtergrond mee zal brengen in de genenpoel. De mens zal derhalve in de toekomst steeds meer op elkaar gaan lijken. Maar zoals gezegd zal het heel lang, vele miljoenen jaren, duren voordat alle raciale verschillen zijn versmolten tot één enkel ras. En de kans dat wij tegen die tijd misschien wel eens zouden kunnen stuiten op een andere mensachtige in ons universum, die 'roet' in onze genenpoel gooit, neemt naarmate onze technologie voort blijft schrijden alleen maar toe. Wij zullen derhalve andere planeten gaan bewonen, door het universum reizen en vervolgens weer van voor af aan beginnen zodra wij ook met deze mensachtige zullen mengen. En wie weet gebeurd dit helemaal niet omdat wij ons tegen die tijd al min of meer 'opgeheven' hebben.

De mens zal 'moderne' ziektes en aandoeningen overwinnen:

Wat zo mooi is aan de evolutie, ondanks dat deze grotendeel willekeurig is, is dat een bestaande soort dat niet overbodig wordt omdat het op een evolutionair dood spoor zit zich door de tijd heen aan zal passen aan alle uitdagingen die ze op haar pad tegenkomt. En als er toch al iets is wat ons als mens parten speelt dan zijn het wel zogenaamde 'moderne' ziektes en aandoeningen. 'Moderne' tussen haakjes omdat dit meestal  niet correct is.

De meeste ziektes en aandoeningen, zeker als ze van externe bronnen afkomstig zijn, bestaan al zo lang als de mensheid en ook deze ziektes en aandoeningen zijn onderhevig aan evolutionaire ontwikkeling. Want de evolutie maakt geen onderscheid op basis van 'de waarden' die wij aan bepaalde levensvormen toekennen. Met andere woorden is een virus of bacil even waardevol in de ogen van de evolutie. De evolutie zal dan ook beide ontwikkelen om zo de kans op overleven van de soort te vergroten. De mens zal dus, net als alle andere organisme en levensvormen, verwikkeld zijn in hetgeen wij ook wel 'the survival of the fittest' (en nee dat is niet hetzelfde als 'het recht van de sterkste' zoals wederom politiek ideologisch en religieus gemotiveerden dit hebben verbasterd) ofwel 'natural selection' noemen. Het betekend dat het dier dat het best is aangepast aan de omgeving en daardoor de beste overlevingskansen heeft. En er zijn heel wat organisme die ons lichaam, maar ook de omgeving die wij al dan niet met hen delen, als hun habitat zien. Er zullen dan ook altijd ziekten zijn. We zullen altijd moeten strijden voor ons bestaan.

Dat klinkt mogelijk weinig hoopgevend. En enerzijds is dat het ook. Want wij kunnen weliswaar heel wat ziekten en aandoeningen verlichten en zelfs bestrijden of uitroeien, zeker als deze van externe bronnen afkomstig zijn (denk dan aan virussen e.d.), maar onze moderne gezondheidszorg zal ons in de toekomst ook uitdagen. We vertrouwen namelijk steeds meer op moderne medicatie en behandelingen. We zijn ook steeds schoner op onszelf en onze omgeving. Er zijn zelfs politiek ideologische bewegingen die ten doel hebben iedere vorm van 'vervuiling' tegen te gaan. Het probleem is echter dat dit ook heel contraproductief is vanuit evolutionair oogpunt. We zijn namelijk te schoon in ieder opzicht. Iets dat grote nadelen heeft en wat we nu al meemaken. Zo nemen problemen met de ademhalingsorganen enorm toe. Niet door vervulling van onze lucht maar ironisch genoeg juist door het gebrek aan vervuiling. We krijgen te maken met virussen die in een hoger tempo en gemener muteren. Niet omdat wij bijvoorbeeld teveel geconfronteerd worden met genoemde virussen maar juist omdat we niet meer geconfronteerd worden en virussen onderdrukken door het toepassen van antibiotica en dergelijke. En in het kader van 'the survival of the fittest' dwingen wij bijvoorbeeld virussen om zich, al dan niet in een hoger tempo, te muteren omdat het anders met hen gedaan zou zijn. En ook micro-organisme e.d. hebben exact hetzelfde doel als wij. Namelijk ons te overleven zoals wij hen proberen te overleven.

Het gevolg van onze moderne medicatie, onze (te) schone omgeving en het ontlopen of vermijden van potentiele ziekmakers is dat wij ons immuunsysteem steeds minder triggeren om zich te verdedigen. Ons immuunsysteem wordt dus steeds zwakker. En wat overbodig is zal de evolutie niet verder ontwikkelen. Dus ons immuunsysteem is daadwerkelijk onderhevig aan involutie. We ontnemen de evolutie dus de kans om ons weerbaar te maken tegen bedreigingen en uitdagingen. Vandaar ook dat meneer Veelkantie bepaald geen fan is van hetgeen ik bijvoorbeeld het 'voedselfascisme' noem. En voeg daar gerust ook het 'milieuterrorisme' en alle andere 'ideologismen' aan toe.

Maar om deze blogpost toch met een positieve noot te besluiten, de mens wordt wel steeds weerbaarder tegen hetgeen ik beter interne gezondheidsuitdagingen kan noemen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan kanker, voor zover daarvan de oorsprong genetisch en niet viraal is, diabetes en hartziekten. De evolutie zorgt er ook voor dat wij beter bestand zijn en worden tegen deze zaken door onze genen zodanig te muteren dat deze uitdagingen er naar verloop van tijd uitgefilterd zullen worden. Inderdaad, zoals micro-organisme zich tegen ons wapenen door te een resistentie te ontwikkelen tegen de middelen die wij eerder op hen loslieten met het doel om hun survival in de kiem te smoren.

Echter, de evolutie staat gewoon nooit stil. Dus uiteindelijk zullen onze genen en dus onze lichamen een weg vinden om veel voorkomende kankers te elimineren of in ieder geval de pas af te snijden. Ons lichaam zal zich nog verder en voortgaande aan ons dieet aanpassen waardoor zaken als hartziekten en diabetes af zullen nemen. Uiteindelijk zal de natuur, want daar hebben wij het over als wij het over de evolutie hebben, blijvend voor ons blijven zorgen. Dat wil zeggen, als wij de evolutie en natuurlijke selectie niet teveel voor de voeten blijven lopen door op een overdreven en bijna hysterische wijze alle echte maar vooral vermeende gevaren uit de weg te gaan en uit ons bestaan te bannen. En dat gaat op voor zowel het al te overijverige bestrijden van micro-organismen, extreem fanatiek externe factoren zoals onze voeding maar zeker ook genotsmiddelen aan banden te leggen en ons milieu in ons lichaam te verzieken en ondermijnen door onze leefomgeving om ons heen zo klinisch te maken dat wij op den duur alleen nog kunnen overleven in een smetteloze bubbel waarin iedere vorm van plezier en ontspannen leven verbannen en verboden is.

Permanente koppeling naar dit artikel: http://veelkantie.nl/blog/2014/02/08/staat-de-menselijke-evolutie-stil/

Laat een reactie achter