Elzasser Flammkuchen/ Tarte Flambée
Flammkuchen (Duits) of Tarte Flambée (Frans) is, als je het heel vrij en oneerbiedig zou zeggen, min of meer de Duitse variant op de alom bekende Italiaanse Pizza. Het is een zeer veelgemaakt recept in het deels Duitse en Franstalige gebied. Met name tijdens (kerst- week- of braderie-) markten is het een veel geserveerde snack.
Men noemt het tegenwoordig een ‘Elzasser Specialiteit’, maar dat is toch wel een beetje teveel eer voor dit spotgoedkope eenvoudige Duits/ Franse ‘Pizzaatje’. De Flammkuchen was, net als Italiaanse Pizza, van oorsprong een armoede- dan wel bezuinigingsgerecht.
Men gebruikte het laatste restje brooddeeg voor de bodem omdat je er geen brood meer van kon bakken, maar het evengoed zonde was om weg te gooien. Om van het restje brooddeeg toch nog een beetje een volwaardig lekker gerecht te maken rolde men het deeg zo dun mogelijk uit.
Flammkuchen of Tarte Flambée (geflambeerde taart) heeft haar naam te danken aan het feit dat het een gerecht was om enerzijds de temperatuur van de broodbakoven te testen voordat de broden erin gebakken werden, en anderzijds omdat men gebruik wilde maken van de hitte die vrijkwam bij het met hout opstoken van de broodbakoven. Men vond het zonde om het hout bij deze opwarmsessie verloren te laten gaan zonder er iets nuttigs mee te doen. Zoals het bakken van een soort Pizza. De Flammkuchen was geboren!
Men schoof de Flammkuchen in de oven nog net voordat de vlammen in de oven gedoofd waren. Doordat de bodem zo dun was, was het erg oppassen geblazen. Want voordat je het wist was de bodem verbrand. De baktijd of temperatuur van de oven was bepaald geen exacte wetenschap. Maar we kunnen zeggen dat de temperatuur ergens tussen de 220 en 260 graden Celsius lag en de baktijd kon variëren van 8 tot 15 minuten.
Zoals gezegd was en is de Flammkuchen een eenvoudig gerecht. Het bestaat uit een dunne bodem van brooddeeg (of ‘pizza’ deeg) en daarop deed men zure room met wat zout en peper, rauwe uien en spek. Een minuut of tien later had men een Flammkuchen.
Met bovenstaande informatie in gedachten gingen wij aan de slag in de keuken. Het was natuurlijk zaak om eerst het deeg te bereiden want dat moet nog een uurtje rijzen.
Het recept voor het deeg is enorm simpel en lijkt sprekend op dat van Pizza.
Benodigdheden voor het deeg (voor 4 personen):
- 600 gram bloem
- 350 ml water
- 2 theelepeltjes zout
- 18 gram droge gist
Benodigdheden voor het beleg (basis):
- Zure room(kaas) of een gekruide roomkaas
- Uienringen (rode uien is het meest gebruikt, maar niet noodzakelijk als u dit niet wilt)
- Reepjes spek
- Peper & zout
U kunt met het bovenstaande beleg voor op de Flammkuchen naar hartenlust variëren. Er zijn talloze varianten te bedenken. Zo vinden wij het lekker om het spek in te ruilen voor bijvoorbeeld een lekkere pittige worst. En wij mogen ook als extra nog wat geraspte kaas over de Flammkuchen strooien voordat wij deze in de oven schuiven om af te bakken.
U kunt bijvoorbeeld ook, voor de kinderen of voor de volwassen ‘ouwe snoeper’, een lekkere zoete Flammkuchen maken.
Gebruik daarvoor bijvoorbeeld lekkere zoete appels of peren in stukjes, partjes of reepjes en bestrooi of ‘marineer’ deze ruim met suiker en kaneel. Gebruik dan vanzelfsprekend geen gekruide room(kaas) maar zure room(kaas) en bestrooi dit dan natuurlijk niet met peper en zout.
Let op, variëren in deze is natuurlijk leuk, maar maak er geen pizza van. Want dan kunt u beter op dit blog even zoeken naar een lekker recept voor pizza’s. Een Flammkuchen is een Flammkuchen.
De bereidingswijze van het deeg:
- Maak een kuiltje in de bloem en giet daarin 350 ml water en meng de bloem en het water door van buiten naar binnen te werken door elkaar.
- Doe nu de bal deeg terug in de schoongemaakte kom en dek deze af met een vochtige theedoek en zet deze weg op een warme plaats (kamertemperatuur – circa 21 graden Celsius – is voldoende) en geef het deeg circa een uur de gelegenheid om te rijzen.
- Na het rijzen neemt u de bal weer uit de kom en kneed deze nog eens goed door.
- Deel de bal in twee delen en rol één deel zo dun mogelijk (circa 1 tot 2 mm) uit.
- Wij deden het laatste. Dit kunt u doen door een bord op het deeg te leggen en er rondom te snijden, bijvoorbeeld met een pizza-mes, zodat u min of meer een pizzabodem model heeft.
- U kunt, als u dat wilt, de randen van de bodem nu wat omrollen of er een modelletje in kneden. Dit is niet nodig en uitsluitend visueel bedoeld.
De bereiding van de Flammkuchen:
- Leg de ‘pizzabodem’ op een vel bakpapier op een bakplaat (of het rooster) van de oven en smeer deze ruim in met de (gekruide) zure room(kaas). Bestrooi, als u zure room(kaas) gebruikte, nu de roomkaas met wat peper en zout.
- Verdeel wat uienringen over de bodem. Strooi hierover nu wat van de reepjes spek (of als varianten een mooie rauwe ham, stukjes lekkere kruidige of pittige worst, enzovoort).
- Schuif de Flammkuchen in de oven en bak deze circa 10 minuten. Hou de oven echter goed in de gaten. Omdat de bodem zo dun is zal deze makkelijk verbranden of veel te hard worden. Kijk gedurende de baktijd met regelmaat even of de bodem niet te donker aan het worden is. Verkort of verleng zo nodig de baktijd tot de Flammkuchen helemaal naar uw zin is.
Als het even meezit dan ziet uw Flammkuchen er nu ongeveer uit als op onderstaande afbeelding.
Dit gerecht is, in al haar eenvoud, heerlijk om te eten. Heeft u het bakken van de Flammkuchen goed getimed dan heeft u een aan de randen heerlijke krokante en in het midden een stevige maar smeuïge bodem, dan is de (gekruide) room(kaas) wat ingebakken maar evengoed smeuïg en smaakvol, zijn de uien gaar maar niet uitgedroogd, zijn de spekjes lekker zout maar niet te hard en, als u net als wij er wat geraspte kaas op deed, is de kaas heerlijk gebakken maar niet hard.
Bespaartip: Wat een bijkomende prettige zaak is, is dat het gerecht werkelijk spotgoedkoop is. Uit 600 gram bloem, een beetje water, wat gist en een beetje zout maakt u minstens 4 flinke Flammkuchen. Wij maakten er zelfs 5 uit en hadden nog wat deeg over. Voor de kosten van de ingrediënten hoeft u het ook al niet te laten. Want wat kost nou een beetje (gekruide) room(kaas) van bijvoorbeeld de Euroshopper van Albert Heijn? Wat kosten nou twee flinke uien? En wat kost nou een bakje spekreepjes? Al met al waren wij hooguit € 4,- kwijt voor 5x Flammkuchen.
U kunt het eten als bijgerecht, als tussendoortje of snack (is koud ook erg lekker) of als u een beetje leuk weet te variëren is het heel goed geschikt als een hoofdgerecht. Bijvoorbeeld ter vervanging van de eeuwige Pizza. Hoe dan ook, u gaat er zeker van genieten! Eet smakelijk!
Barbecuegerecht: Voor de handige mensen onder ons is het overigens ook een prima gerecht om op de Offset Smoker of Barbecue te maken. Wij deden dit al eerder en is erg lekker. Zeker als u, zoals ik toen deed, houtvuur gebruikt. U kunt eventueel de achterkant ofwel gladde kant van een (gietijzeren) grillplaat of de bakplaat uit de oven gebruiken om de Flammkuchen te beschermen tegen het vuur. Het spreekt voor zichzelf dat u ook of misschien nog wel meer erg op moet letten als u de Flammkuchen op de barbecue (met houtvuur) maakt dat de Flammkuchen niet verbrand.
Laat een reactie achter